Door naar de hoofd inhoud

Lockdown om contacten tot een minimum te beperken

blauwe met gele puntjes staat voor het Coronavirus

Nederland gaat vanaf dinsdag 15 december tot ten minste dinsdag 19 januari in de strengste lockdown tot nu toe.

Het coronavirus grijpt opnieuw razendsnel om zich heen. De afgelopen weken zien we een snelle toename in het aantal besmettingen, tot zo’n 9.000 per dag. Ook in de ziekenhuizen en verpleeghuizen komen er elke dag patiënten bij. En dat heeft zijn weerslag op de zorg: al meer dan een miljoen reguliere behandelingen in het ziekenhuis zijn uitgesteld. Helaas is de bron van een besmetting niet altijd te herleiden. Maar wat wel duidelijk is: hoe meer contacten, hoe meer besmettingen. Om de zorg toegankelijk te houden, moeten we ingrijpen en onze contacten tot een minimum beperken. Daarom gaat Nederland vanaf dinsdag 15 december tot en met ten minste dinsdag 19 januari in de strengste lockdown tot nu toe.  

Onder andere musea en theaters, pretparken en dierentuinen, casino’s en sauna’s, accommodaties voor binnensport, horeca en horecavoorzieningen van hotels zijn dicht. Ook winkels zoals kledingwinkels, schoenenwinkels, sieradenwinkels en hobbywinkels zijn gesloten. Daarmee probeert het kabinet de contacten zo veel mogelijk te beperken. Supermarkten, bakkers, slagers en andere winkels waar levensmiddelen worden verkocht, kunnen wel openblijven, net als bijvoorbeeld apotheken, drogisterijen en tankstations. Zie de complete lijst van winkels die wel open zijn. Contactberoepen zoals kappers, nagelstylisten en tatoeëerders zijn gesloten. Alleen (para-)medische contactberoepen mogen hun werk uitvoeren. Bekijk de volledige lijst met uitgezonderde contactberoepen.

Scholen in het basis- en voortgezet onderwijs en instellingen voor mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs geven les op afstand om zo het aantal contacten te beperken. Zij mogen wel uitzonderingen maken voor leerlingen in een examenjaar, praktijkgericht onderwijs, voor het afnemen van examens en tentamens en voor kwetsbare kinderen. De kinderopvang is gesloten. Kinderen van ouders met een cruciaal beroep kunnen wel naar het basisonderwijs of de kinderopvang. Om zich goed te kunnen voorbereiden op het afstandsonderwijs, gelden deze maatregelen voor scholen, onderwijsinstellingen en kinderopvang vanaf woensdag 16 december tot en met ten minste zondag 17 januari.

Blijf thuis

Blijf dus zo veel mogelijk thuis, ook tijdens de feestdagen. We weten dat dat een effectieve manier is om het aantal besmettingen omlaag te krijgen. Als we minder mensen ontmoeten, is er minder kans om anderen te besmetten en kan het coronavirus zich lastiger verspreiden.

Thuiswerken blijft daarom ook de norm, tenzij het absoluut noodzakelijk is om naar het werk te gaan. Daarnaast adviseert het kabinet om thuis per dag niet meer dan 2 gasten vanaf 13 jaar te ontvangen. Op 24, 25 en 26 december geldt een uitzondering: dan mogen er maximaal 3 gasten per dag op bezoek komen, exclusief kinderen tot 13 jaar. Voor buiten geldt de groepsgrootte van maximaal 2 personen, ook tijdens de kerstdagen. Reis niet en boek geen reizen tot medio maart, tenzij strikt noodzakelijk. Volwassenen sporten alleen of met zijn tweeën op minimaal 1,5 meter afstand, en alleen buiten. Kinderen tot en met 17 jaar mogen sporten in teamverband en mogen wedstrijden onderling spelen, maar ook alleen buiten.

De basisregels veranderen niet. We houden 1,5 meter afstand van mensen uit een ander huishouden. We wassen vaak onze handen, bijvoorbeeld als je ergens binnenkomt of voor je gaat eten. En bij klachten, hoe mild ook, blijven we thuis, gaan niet naar buiten of bij anderen op bezoek en we laten ons testen. Wie besmet is, roept hulp in van anderen. Bijvoorbeeld voor boodschappen en andere klusjes, zodat de besmette persoon thuis kan blijven.  

Het is belangrijk dat we ons allemaal aan deze adviezen houden. Zo zorgen we er gezamenlijk voor dat de lockdown zo kort mogelijk duurt. Op 12 januari zal het kabinet beoordelen welke maatregelen na 19 januari nog nodig zijn om de verspreiding van het virus tegen te gaan. 

Veerkracht

Het komt er de komende weken op aan om opnieuw veerkracht te tonen, net als eerder dit jaar. Een lockdown heeft veel impact op de samenleving en de economie. Daarom ondersteunt het kabinet ondernemers en werkenden met het steun- en herstelpakket. Dat is zo ontworpen dat het mee-ademt: wie meer omzetverlies heeft, krijgt ook meer steun. Voor meer informatie zie het overzicht steun- en herstelpakket.

Juist nu is het extra belangrijk om aandacht voor elkaar te hebben. Want deze maatregelen zijn ingrijpend voor ons allemaal. Maar uit onderzoeken blijkt dat de meeste mensen achter de maatregelen staan. En net als dit voorjaar proberen we, ondanks de maatregelen, extra te letten op de mensen om ons heen – ook al moet dat op afstand of digitaal.

Overzicht van maatregelen

Met ingang van dinsdag 15 december 2020 tenminste tot en met 19 januari 2021:

  • Ga alleen naar buiten met je huishouden of met een groepje van maximaal 2 mensen
  • Ontvang thuis maximaal 2 personen van 13 jaar of ouder
  • Aantal locaties sluiten:
  • Hotels zijn open, maar restaurants en roomservice in een hotel zijn gesloten.
  • Dringend advies om thuis te werken
  • Volwassenen sporten alleen of met zijn tweeën, en alleen buiten. Kinderen t/m 17 jaar mogen sporten in teamverband en mogen wedstrijden onderling spelen, maar ook alleen buiten.
  • Het openbaar vervoer is alleen voor noodzakelijke reizen
  • Boek tenminste tot medio maart geen reizen naar het buitenland en ga ook niet naar het buitenland
  • Alleen (para)medische contactberoepen zijn toegestaan

Van 16 december tot en met tenminste 17 januari bieden onderwijsinstellingen voornamelijk onderwijs op afstand. In het voortgezet onderwijs kan praktijkonderwijs, lessen voor examenleerlingen en het afnemen van schoolexamens in het (voor)examenjaar wel op locatie plaatsvinden. In MBO, HBO en WO mogen examens en tentamens worden afgenomen en is praktijkonderwijs mogelijk. In alle vormen van onderwijs mag er een uitzondering gemaakt worden voor het begeleiden van kwetsbare leerlingen en studenten. De kinderopvang en buitenschoolse opvang zijn in deze periode gesloten.

Kinderen van ouders die een cruciaal beroep hebben, kunnen wel naar de basisschool of naar de kinderopvang en buitenschoolse opvang.

Er zijn uitzonderingen.

  • Op 24, 25 en 26 december mag je thuis 3 mensen van 13 jaar of ouder ontvangen
  • De zorg moet zoveel mogelijk toegankelijk blijven. Uitvoerders van (para)medische beroepen mogen doorwerken.
  • Winkels die voornamelijk levensmiddelen verkopen, drogisterijen, apotheken, opticiens, audiciens, winkels voor reparatie en onderhoud mogen openblijven. Doe-het-zelfzaken mogen een afhaalfunctie inrichten.
  • Servicepunten voor het ontvangen en versturen van pakketten mogen open blijven
  • Locaties voor zakelijke dienstverlening (banken, hypotheekverstrekking, makelaars) blijven open. Het loket van de gemeente, de rechtbank en andere overheidslocaties blijven ook open.
  • Boeken afhalen bij bibliotheken blijft mogelijk.
  • Buurthuizen blijven open voor dienstverlening aan kwetsbare mensen.
  • Topsporters in de topsportcompetities mogen trainen en wedstrijden spelen.  

Dat betekent dat we onze contacten zo veel mogelijk moeten beperken zodat het virus zich minder snel kan verspreiden. Daarmee houden we de zorg toegankelijk voor iedereen. Dit is extra belangrijk met oog op de ontwikkeling van de nieuwe varianten van het coronavirus, waarnaar het OMT nu aanvullend onderzoek doet. Daarnaast vraagt het kabinet het OMT ook nut en noodzaak van eventuele verzwarende maatregelen, zoals een avondklok, te onderzoeken.

De eerste Nederlanders zijn inmiddels gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat betekent dat we aan het begin staan van een nieuwe fase in deze crisis. Maar dit betekent helaas nog niet dat we de maatregelen los kunnen laten. De meeste mensen zijn nog wel vatbaar voor het virus, en veel mensen in de samenleving zijn nog besmettelijk. Daarom zijn maatregelen onverkort nodig om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Pas als het overgrote deel van Nederland gevaccineerd is, kunnen we de basisregels loslaten.

Blijf thuis, beperk je contacten en werk thuis

Het doel van de verlengde lockdown is dan ook om zo min mogelijk contacten te hebben. Want hoe minder contacten, hoe minder besmettingen. Thuisblijven is de beste manier om contacten te beperken. Het kabinet adviseert iedereen dan ook om zoveel mogelijk thuis te blijven. Wie mensen thuis uitnodigt, wordt geadviseerd niet meer dan twee mensen per dag te ontvangen.

De oproep om thuis te blijven betekent ook dat iedereen in principe thuis werkt. Veel besmettingen vinden plaats op de werkvloer of onderweg naar of van het werk. Daardoor is thuiswerken een effectieve manier om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Alleen mensen die essentieel zijn voor de voortgang van een bedrijfsproces en hun werk niet thuis kunnen uitvoeren, mogen naar het werk komen. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat werknemers die thuis kunnen werken dat ook daadwerkelijk doen.

Als je naar buiten gaat, mag je met maximaal twee mensen samen zijn. Groepen van drie of meer mensen zijn niet toegestaan, tenzij het om leden van éénzelfde huishouden gaat. Ook niet als mensen onderling 1,5 meter afstand houden. Volwassenen sporten alleen of met zijn tweeën op minimaal 1,5 meter afstand, en alleen buiten. Fietsen of wandelen met een groepje van drie mensen of meer is dus niet toegestaan. Kinderen tot en met 17 jaar mogen nog steeds sporten in teamverband en mogen onderling wedstrijden spelen, maar ook alleen buiten.

Extra op elkaar letten

Het verlengen van deze lockdown heeft grote weerslag op de maatschappij en economie. De huidige situatie is voor ondernemers en werkenden zwaar. De inzet is met elkaar de eindstreep te halen. Daarom spant het kabinet zich tot het uiterste in om ondernemers en werkenden hier doorheen te slepen.  De ministers Wiebes, Koolmees en Hoekstra werken aan aanvullingen op het steun- en herstelpakket en zullen hier volgende week nadere mededelingen over doen.

Veel mensen hebben een zware periode achter de rug door het Coronavirus en de maatregelen. En voor veel mensen betekent deze verlenging van de lockdown dat zij langer te maken hebben met financiële onzekerheid, eenzaamheid of andere zorgen. Daarom is het extra belangrijk dat we aandacht hebben voor elkaar en extra op elkaar letten. Ook al moet dat op afstand of digitaal.

Openbare plaatsen en scholen blijven gesloten

Om de verspreiding van het virus af te remmen, moeten we zo min mogelijk contacten aangaan. Daarom blijven musea en theaters, pretparken, dierentuinen, casino’s, sauna’s, accommodaties voor binnensport, horeca en horecavoorzieningen van hotels in ieder geval dicht tot en met 9 februari. Ook detailhandel zoals kledingwinkels, schoenenwinkels, sieradenwinkels en hobbywinkels blijven gesloten, net als de kappers, nagelstylisten, tatoeëerders en andere contactberoepen.

Scholen in het voortgezet onderwijs en instellingen voor mbohbo en wetenschappelijk onderwijs geven nog minstens vier weken, dus tot en met 7 februari, onderwijs op afstand. Ook het primair onderwijs geeft nog steeds les op afstand. De kinderopvang is gesloten. De uitzonderingen op het afstandsonderwijs voor kwetsbare kinderen, leerlingen in een examenjaar, praktijkgericht onderwijs en de afname van examens en tentamens blijven bestaan.

Kinderen van ouders met een cruciaal beroep kunnen ook de komende weken terecht in de noodopvang van het basisonderwijs of de kinderopvang. De oproep is om hier alleen gebruik van te maken als het echt niet anders kan. Er volgt nog een OMT-advies over de effecten van de Britse variant van het coronavirus op kinderen. Aan de hand daarvan beslist het kabinet zo snel mogelijk of het primair onderwijs en de kinderopvang mogelijk al vanaf 25 januari open kunnen. Uit voorzorg en waar dat kan moeten leerlingen in het voortgezet onderwijs die fysiek onderwijs krijgen anderhalve meter afstand gaan houden.

Blijf in Nederland

Elke reis verhoogt de kans op meer besmettingen. Daarom is het dringende advies: blijf in Nederland. Ga niet op reis en boek geen reizen tot en met maart. Reis alleen naar het buitenland voor bijvoorbeeld ernstige familieomstandigheden. Of voor werk dat echt niet uitgesteld kan worden en waarbij fysieke aanwezigheid absoluut nodig is. Reizigers die na een noodzakelijke reis terugkeren naar Nederland, moeten een negatieve coronatest kunnen laten zien. Bovendien moeten zij altijd 10 dagen in quarantaine bij terugkomst.

Op 2 februari beoordeelt het kabinet welke maatregelen na 9 februari nodig zijn.

Overzicht van maatregelen

Tot en met ten minste 9 februari 2021 blijft de situatie zoals hij nu is:

  • Blijf thuis. Ga alleen naar buiten om boodschappen te doen, een frisse neus te halen, de hond uit te laten, om te werken als dat niet thuis kan of om essentiële mantelzorg te verlenen.
  • Ontvang thuis alleen gasten als dat noodzakelijk is. Wie toch mensen thuis uitnodigt, wordt zeer dringend geadviseerd niet meer dan twee personen van 13 jaar of ouder te ontvangen.
  • Werk thuis. Alleen mensen die essentieel zijn voor de voortgang van een bedrijfsproces en die hun werk niet thuis kunnen uitvoeren, mogen naar het werk komen.  
  • Ga alleen naar buiten met je huishouden of met een groepje van maximaal 2 mensen.
  • Een aantal locaties zijn gesloten:
  • Hotels zijn open, maar restaurants en roomservice in een hotel zijn gesloten.
  • Volwassenen sporten alleen of met zijn tweeën, en alleen buiten. Kinderen t/m 17 jaar mogen sporten in teamverband en mogen wedstrijden onderling spelen, maar ook alleen buiten.
  • Maak alleen gebruik van het openbaar vervoer voor strikt noodzakelijke reizen
  • Blijf in Nederland. Ga niet op reis naar het buitenland en boek geen buitenlandse reizen tot medio maart.
  • Alleen (para)medische contactberoepen zijn toegestaan

Onderwijsinstellingen bieden voornamelijk onderwijs op afstand tot ten minste 8 februari. In het voortgezet onderwijs kunnen praktijkonderwijs, lessen voor examenleerlingen en het afnemen van schoolexamens in het (voor)examenjaar wel op locatie plaatsvinden. In MBO, HBO en WO mogen examens en tentamens worden afgenomen en is praktijkonderwijs mogelijk. In alle vormen van onderwijs mag er een uitzondering gemaakt worden voor het begeleiden van kwetsbare leerlingen en studenten. De kinderopvang en buitenschoolse opvang zijn in deze periode gesloten.

Er volgt nog een OMT-advies over de effecten van de Britse variant van het coronavirus op kinderen. Aan de hand daarvan beslist het kabinet of en wanneer het primair onderwijs en de kinderopvang open kan.

Voor kinderen van ouders die een cruciaal beroep hebben, is er noodopvang op de basisschool of de kinderopvang en buitenschoolse opvang. De oproep is alleen gebruik van te maken van de noodopvang als er geen andere oplossing mogelijk is.